Telanjektazi olarak ta bilinen kılcal damar varisleri deri yüzeyine yakın ince damarların belirgin hale gelmesidir. Genellikle uyluğun arka ve yan taraflarında ve dizaltında oluşurlar. Kadınlarda daha sık görülmektedir. Genelde kendiliğinden oluşur ve bariz bir şikayete neden olmazlar.
Kılcal damar varisleri çok ince damarlar olup, genelde kozmetik olarak hastaları rahatsız ederler. Ağrı (,) bacakta şişme ve halsizliğe neden olmazlar. Genellikle yaşla kılcal damar varisleri arttığı için, yaşın ilerlermesi ile ortaya çıkan diğer hastalıklara bağlı şikayetlerde de artış olur ve bu iki durum birbirinin üzerine biner. Bu nedenle kılcal damarları olan bir hastada bacakta ağrı, şişme, uyuşma, karıncalanma şeklinde olan şikayetler başka nedenlere bağlıdır.
Kılcal damar varislerinin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak ailesinde varis yada kılcal damar varisleri olan bireylerde, şişmanlarda, kadınlarda, uzun süre ayakta kalmayı gerektiren mesleklerde çalışanlarda, gebelerde ve doğum kontrol hapı yada hormon kullananlarda daha sık rastlanmaktadır. Özellikle genetik alt yapı önemlidir.
Sorun temelde kozmetiktir ve skleroterapi, laser ve kamuflaj makyaj yöntemleri ile tedavi edilir. Kılcal damar varisleri için ameliyat gerekmez.
Kılcal damarlar için bir diğer tedavi laser tedavisidir. Varislerin tedavisinde kullanılan laserden farklı olarak bu tedavide dış laser kullanılır. Prensip olarak Laser ışığı ile derideki kılcal damarlar yakılmış olur. Laser tedavisi özellikle skleroterapinin yapılamadığı yada başarısız olduğu çok küçük kılcal damarlar için etkin bir tedavidir.
Laser tedavisi deneyim gerektiren bir tedavidir. Genelde hafif morarma ve kızarma olmakla beraber yanlış uygulandığında deride iz bırakan yaralarada yol açabilir.
Kılcal damar varisleri için en yaygın tedavi skleroterapi yada iğne tedavisidir. Bu tedavi hastane gerektirmeyen bir tedavi olup, sonuçta damarın büzüşüp kaybolmasına yol açacak olan bir ilacın çok ince iğneler ile damar içine enjekte edilmesi işlemidir. Bu tedavi sadece kozmetik amaçla değil, hastanın varsa şikayetlerini de ortadan kaldırmak amacı ile yapılır.
Önce hasta ayakta dururken kılcal damarlar işaretlenerek tedavi planlanır. Daha sonra hasta uzanıp, bacağı hafif yükseğe kaldırılarak büyüteçler eşliğinde kılcal damarların içerisine çok ince iğneler kullanılarak enjeksiyon yapılır. Daha sonra ilacın , verilmiş olan damarda daha da etkili olabilmesi için bacak elastik bandajlarla sarılır. İşlem ortalama 30 dk sürer ve hastanın bacağındaki kılcal damarların yaygınlığına göre tedavi tekrarlanır. İğne batırılırken ve ilaç verilirken hastalar hafif acı hissedebilirler.
Kılcal damarların bilinen bir işlevi yoktur ve tedavi ediyor olmanında bir sakıncası yoktur.
Skleroterapi 20 yıldır uygulanan güvenilir bir tedavidir. Kılcal damarları yok etmek için çok sayıda enjeksiyon yapılması gereklidir. Laserde ise iğne yoktur ve dışarıdan laser ışını ile kılcal damarlar ve içindeki kan yakılır. Laser pahalı ve yan etkileri olduğunda kozmetik olarak daha büyük sorunlar oluşturabilen bir tedavidir.
Gebe veya emziren bayanlar dışında varisleri olan herkese skleroterapi yapılabilir. Skleroterapiye engel oluşturabilen diğer durumlar deri enfeksiyonları, ateş, kontrolsüz diyabet, kan sulandırıcı yada kortizollü ilaç kullanımı ve toplardamarlarda pıhtı olmasıdır.
Ciddi bir hazırlık gerekmez. Hastalardan birkaç gün önceden sigarayı ve varsa aspirin alımını kesmeleri istenir. Kan sulandırıcı ilaç alan hastalarda skleroterapi yapılmaz.
Genelde tedavi sonrası hafif ağrı olur ve bu ağrı basit ağrı kesici ilaçlara cevap verir. Çok aşırı ağrı bir şeylerin ters gittiğine işaret eder ve sıklıkla bandajların kayıp, deriyi kesmesi ile ilişkilidir. Böyle durumlarda hastanın bandajı gevşetmesi, çıkartıp tekrar sarması yada varis çorabı kullanması ağrıyı ortadan kaldırır. Öte yandan enjeksiyon yapılan alanda morarma ve hafif şişlik olması beklenir. Bandaj yada varis çorabı kullanılması şikayetleri hafifletir. Tedavi sonrası bandajlar hastanın yaşamını biraz zorlaştırsa da hastalardan günlük aktivitelerine devam etmeleri istenir.
Genelde hastalarda birden fazla kılcal damar varisi olduğu için her seansta 15-20 enjeksiyon yapılmaktadır. Bu çerçevede her seans ortalam 30 dk sürer. Enjeksiyon sonrasında bacak elastik bandajlarla sarılır ve bandajlar 2-3 gün açılmadan bırakılır. Hasta daha sonra doktora tekrar gelerek diğer tedavi senası uygulanır.
Kılcal damar varisleri genellikle gebelikte artma eğilimindedir ve gebelik bittikten sonra tedavi yapılabilir. Tedavi yılın her mevsiminde uygulanabilir. Ancak hastalar rahatları açısından yaz dışındaki mevsimleri tercih etmektedirler.
Eğer tedavi doğru yapılmış ise aynı kılcal damarlar tekrar oluşmaz. Ancak bu sorun devamlı oluşma eğiliminde olduğu için başka yerlerden kılcal damar varisleri tekrar oluşacaktır. Bu nedenle yenileri oluştukça ve hastada kozmetik olarak rahatsız ise belirli aralıklarla tedavi tekrarlanır.
Skleroterapi nadiren yan etki oluşturur. Allerjik reaksiyonlar, kaşıntı, ağrı ve ilacın damar dışına verilmesi durumunda deride kahverengi renk ve ağrı oluşabilir.
Hiçbir şey olmaz. Kılcal damar varisleri sadece kozmetik yani daha iyi bir görünüm sağlama amacı ile tedavi edilir. Tedavi edilmez ise pıhtı oluşmaz, acımaz, bacakta şişlik oluşturmaz.
Hayır. Kılcal damar varisleri bir çeşit deri hastalığı gibidir. Bir grup kılcal damar varisini tedavi ile ortadan kaldırırsınız, birkaç yıl sonra başka yerden çıkar.
Varislerin ve kılcal damar varislerinin nedeni tam olarak bilinmediği için önlenmesi ile ilgili bilgi tartışmalıdır. Ancak aşağıdaki öneriler bu amaçla yardımcı olabilmektedir.